Gdzie się podziali mężczyźni

Agnieszka Chrzanowska: – W zeszłym roku Polak pobił rekord Guinnessa w sesji grania na komputerze – przekroczył 136 godzin. Hubert „Gordon” Blejch miał szczytny cel: wsparł w ten sposób fundacje charytatywne pomagające dzieciom chorym na raka. Jednak dla coraz większej liczby młodych mężczyzn nieprzerwane granie staje się stylem życia. Razem z Nikitą Coulombe w książce Gdzie ci mężczyźni? bijecie na alarm.

Philip G. Zimbardo: – Zauważyliśmy, że coś niedobrego dzieje się z mężczyznami na całym świecie. Wycofują się z prawdziwego świata – realnych relacji i emocji – do rzeczywistości wirtualnej. Tam spędzają długie godziny, coraz rzadziej wracając do realu.

Bo i po co? Tu czekają na nich codzienne obowiązki, nudna praca...
– Nie chcą wracać do tej rzeczywistości i w efekcie coraz gorzej sobie w niej radzą – w szkole, w pracy, w relacjach z ludźmi. Ale nie dbają o to. Nie interesuje ich tradycyjnie pojmowana rola męska, czyli kogoś, kto ciężko pracuje, by zapewnić byt swojej rodzinie, albo wojownika, który broni bliskich. Dziś młodzi mężczyźni nie chcą być kimś takim.

Chętnie jednak podejmują role wojowników i zdobywców w grach wideo.
– Tam są bohaterami. W realu zaś boją się, że sobie nie poradzą, wypadną źle albo gorzej niż inni, i zostaną odrzuceni. Kobiety mają wyjątkową władzę nad mężczyznami, którą daje im jedno słowo: „nie”. On chciałby ją poprosić do tańca. Co jednak, jeśli się nie zgodzi? – myśli. Chciałby ją pocałować. A jeśli powie „nie”? Chciałby się z nią kochać. A jeśli mnie odrzuci? Chciałby ją poślubić. A co, jeśli da mi kosza? Też się tego bardzo bałem jako nastolatek. W świecie gier wirtualnych takie ryzyko nie istnieje. Tam nikt nie mówi „nie”, nie możemy ponieść porażki. Jeśli dużo ćwiczymy, jesteśmy coraz lepsi i wchodzimy na kolejne levele. Młodzi mężczyźni w niewielu obszarach życia mogą tego doświadczyć. W szkole lub w firmie czasem ciężko pracują, ale zwykle są lepsi od nich. Za to w grze im więcej grają, im bardziej się angażują, tym lepiej im to wychodzi.

To chyba dobrze?
– Badania dowodzą, że umiarkowane korzystanie z gier poprawia nasze zdolności poznawcze, koordynację oko-ręka, myślenie analityczne i czas reakcji. Ale niektórzy chłopcy grają po kilka, a nawet kilkanaście godzin dziennie. Za nadmierne uważamy 4 godziny i więcej spędzane co dnia na grach. W przypadku ponad 10 godzin możemy mówić o uzależnieniu. Ale nie chodzi tylko o czas spędzany w samotności przed komputerem czy konsolą, ważny jest też stan psychiczny kogoś, kto przedkłada granie ponad wszelkie inne aktywności. A jeśli zajmuje się czymś innym – na przykład jest w szkole albo na spotkaniu z przyjaciółmi – żałuje, że nie może kontynuować swojej ulubionej gry i wciąż o niej myśli. Zrywają się relacje, bo gracz nie potrzebuje nikogo obok. Gdy gra, zamyka się w swoim pokoju, znika fizycznie, a przez resztę czasu jest nieobecny psychicznie.

Nie tylko gry wideo zagrażają męskości. Ostrzega Pan także przed pornografią.
– Wielu mężczyzn całymi dniami gra, a przerwy robią sobie jedynie na pornografię. Nie muszą nawet wstawać od komputera. Wystarczy, że przełączą ekran, wpiszą odpowiedni adres – i już mają nieograniczony dostęp do treści pornograficznych.

Świat w filmach porno, podobnie jak ten kreowany w grach wideo, nie jest światem realnym.
– Tak, w pornografii mężczyzna też nigdy nie doświadcza odrzucenia. Żyje w świecie fantazji. Wielu młodych mężczyzn sięgających po takie treści nie uprawiało dotąd seksu. Oglądają jednak wszystkie jego formy, jakie tylko można sobie wyobrazić, a nawet niewyobrażalne. Mogą wybrać filmy PoV [ang. point of view – punkt widzenia], czyli nagrywane z perspektywy mężczyzny. Powstaje złudzenie, że kobieta widoczna na ekranie zwraca się bezpośrednio do widza: Cześć, jestem Jenny. Cieszę się, że mogę cię poznać. Spędzi...