Często słyszymy: „Czas na zmianę. Dalej tak nie można!”. Bywamy obligowani do zmian w swoim postępowaniu, czasem zaś sami je inicjujemy. „Nic się nie zmieniłeś(-aś)” – czy to komplement, czy zarzut?
Prof.; Jest psychologiem osobowości, autorem wielu książek, m. in.: Udręka życia (za którą w 2011 roku otrzymał Nagrodę Teofrasta); Osobowość: struktura i funkcje regulacyjne; Szanse rozwoju osobowości; Wielkie pytania psychologii.
Często słyszymy: „Czas na zmianę. Dalej tak nie można!”. Bywamy obligowani do zmian w swoim postępowaniu, czasem zaś sami je inicjujemy. „Nic się nie zmieniłeś(-aś)” – czy to komplement, czy zarzut?
Niektórzy z nas marzą, by – na przykład – założyć rodzinę, zmienić pracę, skończyć studia, zbudować dom. Marzą i… nic w tym kierunku nie robią! Rozmyślają, odwlekają, rozpamiętują… Marzenia bywają różne, ale pozostaną w sferze jedynie marzeń, jeśli zabraknie motywacji, by spróbować je spełnić. A dlaczego jej brakuje? Powody bywają różne, efekt podobny: z czasem narasta gorycz i żal.
Nie twierdzę, że seks zawsze, wszędzie i z każdym musi być doświadczeniem mistycznym, wolnym od prowokacji, sztuczek, dosłowności czy uprzedmiotowienia. One także dodają mu smaku. Gorzej, gdy życie erotyczne człowieka składa się wyłącznie z tego. Głębia ludzkich przeżyć bierze się z różnorodności.
Seks nie przestał być jednym z najważniejszych źródeł przyjemności, ale wbrew niektórym nie jest tylko pozostałością po naszej zwierzęcej naturze. Stał się częścią kultury symbolicznej, fascynującą grą społeczną, ale też niekończącym się spektaklem.
Gromadzenie i powiększanie wiedzy nie zmniejsza ani obecności mitów, ani ich powszechności. Pytań przybywa i mitów też. Wiedzy przybywa, ale mity pozostają. Dlaczego?
Z mądrością jest trochę jak z natchnieniem. Rozpoznaje się ją post hoc, ale trudno jest przewidzieć, co będzie mądre w danej sytuacji. Mało jest tych, których uznajemy za mądrych. Częściej mówimy o niemądrości i ludziach mądrością nieskalanych. Ale o czym w istocie wtedy mówimy?
Kto z nas nie słyszał tytułowego zaklęcia, któremu zwykle towarzyszy ciąg dalszy w rodzaju „a potem pójdzie jak z płatka” albo „reszta jest już formalnością”. To słychać nie tylko w domenie psychologii potocznej, ale także w praktyce psychologicznej, a nawet doradztwie biznesowym. Sam słyszałem to więcej niż setki razy.
Wokół samooceny narosło tak wiele przesądów i nieporozumień, że walka z nimi jest donkiszoterią. Niestety, część winy za to ponoszą nie tylko domorośli coache i motywacyjni mówcy, ale też psychologowie z prawdziwego zdarzenia.
Od lat zadaję studentom to samo pytanie: „Czy jest na sali ktoś, kto chciałby być mniej inteligentny, niż jest?”. Nie udało mi się spotkać takiej osoby. Na czym polega magia inteligencji? Czy jej posiadanie zapewnia sukces życiowy? Raczej wątpliwe. Na pewno zaś przyczynia się do nierówności.
Z ciekawością jest jak z władzą. Obie bywają nienasycone. We współczesnym świecie nie brak sprzeczności, a każda od nowa pobudza ciekawość. Ta zaś budzi ambiwalencję: cnota to czy wada? Zżera nas czy motywuje do przekraczania granic? Pozwala poznać świat czy skłania do wścibiania nosa w nie swoje sprawy? A może jedno i drugie…
Czego potrzeba, by mieć takie osiągnięcia jak Bill Gates, Rafael Nadal czy Sting? Badania dowodzą, że najważniejsza jest codzienna wielogodzinna praca. Dlaczego zatem tak wielu z nas – nauczycieli, trenerów czy rodziców – wierzy, że przede wszystkim liczy się talent?
